භූ තාප බලය

භූ තාප බලශක්තිය යනු පෘථිවියේ උප පෘෂ්ඨය මගින් උපදින තාපයයි. ජලය / වාෂ්ප මගින් මෙම භූ තාපය මතුපිටට ගෙන එයි. එහි ගුණාංගයන් අනුව භූ තාපය උණුසුම් කිරීමට, සිසිල් කිරීමට හෝ පිරිසිදු විදුලි බලය නිපදවීමට යොදා ගත හැකිය. කෙසේ නමුත් විදුලි බලය උත්පාදනයට නම් භූ තාපන සක්‍රීය කලාපයන් අවට පිහිටිය යුතුය. විවිධ වර්ගයේ සහ විවිධ පරිණත මට්ටම්වල භූ තාප තාක්ෂණයන් පවතී. ඍජු භාවිතයන් වන උණුසුම් කිරීම, භූ උෂ්ණත්ව පොම්ප, හරිතාගාර යනාදිය සඳහා භාවිත කරන තාක්ෂණයන් පරිණත යැයි පැවසිය හැකිය. ස්වාභාවිකව අධි පාරගම්‍යතාවයකින් යුතු ජලවිදුලි තාප ජලාශ හරහා විදුලි බලය උත්පාදනය කරන තාක්ෂණවේදයන් ද පරිණත සහ විශ්වාසය තැබිය හැකි තාක්ෂණයක් ලෙස සැලකේ. එම තාක්ෂණය ක්‍රියාත්මක වන්නේ වර්ෂ 1913 සිට ය. මෙම ප්‍රධාන පුනර්ජනනීය ප්‍රභවය මගින් අයිස්ලන්තය, එල් සැල්වදෝරය, නවසීලන්තය, කෙන්යාව හා පිලිපීනය වැනි රටවල සැලකිය යුතු විදුලි බල ඉල්ලුමක් ආවරණය කරයි. අයිස්ලන්තයේ 90%ක් තාප බල ඉල්ලුමට ද මෙම ප්‍රභවය දායක වේ.

ප්‍රධාන වාසි සහගත තත්ත්වය වන්නේ දේශගුණික සාධක මත මෙය වෙනස් නොවීම සහ අධි ධාරිතා සාධක සහිත වීම යි. මෙම හේතු නිසා භූ තාප බලාගාර මගින් පාදක බලශක්තිය සැපයීමට සමත් ය. ඇතැම් විට අනුයාත කාර්යයන් සඳහා කෙටි කාලීන සහ දිගු කාලීන නම්‍යශීලීත්වය ද සපයයි.

වර්තමානයේ භාවිත වන බොහෝ භුතාප බලාගාර වියළි කඳක් හෝ ක්ෂණික තත්ත්වයේ වන අතර සෙල්සියස් අංශක 180ට වැඩියෙන් උෂ්ණත්වය පාලනය කරයි. මධ්‍ය පරිමාණ ක්ෂේත්‍රයන්හි වැඩි වශයෙන් විදුලි බලය උත්පාදනය කරන අතර තාපය සහ බලශක්තිය බයිනරි සයිකල් තාක්ෂණය මඟන් නිපදවේ. මෙම තාක්ෂණයේ දී භූ තාප තරලය, තාප හුවමාරු යන්ත්‍රයක් මගින් ක්‍රියාවලි තරලය සංවෘත ලූපයක් තුළ උණුසුම් කරයි. මීට අමතරව භූ තාප පද්ධති සංවර්ධනය කරමින් පවතින අතර ඒවා ආදර්ශන මට්ටමේ පවතියි.

 

සාගර බලශක්ති

සාගර තාක්ෂණවේදයන්, තවමත් පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන මට්ටමේ පවතියි. ඒවා වාණිජමය මට්ටමට තවම ළඟා වී නොමැත. සාගර තාක්ෂණවේදයන්ට ඇතුළත් වනුයේ:

සාගර තරංග බලශක්තිය, එනම් මුහුදු රළවල අඩංගු ශක්තිය විදුලි බලය බවට පරිවර්තනය කිරීම. පරිවර්තකයන්ට අයත්වන දෝලනය වන ජාල කුළුණු මගින් වාත කුහර සිරකර ටර්බයිනය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබයි. දෝලනය වන කොටස මගින් තරංගයේ චලනය පරිවර්තනය කර, ඉහළින් පිහිටි පරිවතකයන් මගින් උසෙහි ඇති වෙනස මගින් ප්‍රතිලාභ ලබා ගනියි.

උදම් බලශක්තිය නිපදවන්නේ හරස් අමුණක් භාවිත කර (අමුණක් හෝ වෙනත් බාධකයක්) උදම් පරාස තාක්ෂණවේදයන් භාවිත කරමින්, උස ම සහ පහත ම උදම් රළ අතර ඇති බලය උදම් - දියවැල හෝ උදම්-ප්‍රවාහ තාක්ෂණයන් භාවිත කරමින් හෝ දෙමුහුන් භාවිතයක් යොදා ගෙන බලශක්තිය ලබා ගැනීම යි.

ලවණ ශ්‍රේණි ගත කිරීමේ බලශක්ති, විවිධ ලුණු සන්ද්‍රනයන් පැන නගින අතර, ගංගාවක් සාගරයට සම්ර්වණය වන විට සිදු වේ. ආදර්ශන ව්යාපෘති "ලෝඩ්වෝ ටැංකියේ ටැංකියක ඇති පීඩනය වැඩි කිරීම සඳහා පටලය හරහා ගලා යන මිරිදිය ජලයෙන්" පීඩන රත් වූ සෙමොස් "භාවිතා කරයි. ලුණු හා මිරිදිය ජලාශ්‍රිත ටැංකි හරහා ලුණු මිශ්‍ර ලෝහ සමඟ "ඉලෙක්ට්රෝ ඩයලිසස්" ප්‍රතිවිකරණ කිරීම.

උණුසුම් සහ ශීතල සාගර ජල ස්ථර වල උෂ්ණත්ව අතර ඇති වෙනස ඇසුරින් බලශක්තිය උත්පාදනය කිරීම සාගර තාප ශක්තිය පරිවර්තනය (OTEC) ලෙස හඳුන්වයි. මෙය සිදුවන්නේ මීටර් 800 - 1,000 ගැඹුරේ ය.

call to action icon